ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ
ΣΠΑΡΤΗ

Τετάρτη 22 Μαΐου 2013

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ ΧΩΡΙΣ ΕΝΕΣΕΙΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ


Αυστραλιανοί επιστήμονες διαπίστωσαν με ποιον τρόπο απορροφάται η ινσουλίνη από τα κύτταρα, γεγονός που μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για την παρασκευή νέων φαρμάκων για τη θεραπεία του διαβήτη που θα χορηγούνται χωρίς ένεση. Η επιστημονική ομάδα, τα συμπεράσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην επιθεώρηση Nature, έλυσαν το γρίφο του πώς η ορμόνη ινσουλίνη δεσμεύεται στον υποδοχέα της που βρίσκεται στα ανθρώπινα κύτταρα, μία διαδικασία απαραίτητη για να μπορούν τα κύτταρα να απορροφούν το σάκχαρο από το αίμα και για τη θεραπεία του διαβήτη. «Αυτό που κάναμε είναι να απεικονίσουμε αυτή τη διαδικασία», είπε αναφερόμενος στην τρισδιάστατη απεικόνιση της ινσουλίνης προσκολλημένης στον υποδοχέα της, έτσι όπως εμφανίζεται σήμερα στο Nature, αναφέρει το ΑΜΠΕ-ΜΠΕ.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ινσουλίνη συνεργάζεται με τον υποδοχέα της με έναν πολύ περίεργο τρόπο, τόσο η εν λόγω ορμόνη όσο και ο υποδοχέας της αναδιαμορφώνονται καθώς αλληλεπιδρούν. «Ένα τμήμα της ινσουλίνης ξεδιπλώνει και σημαντικά τμήματα εντός του υποδοχέα μετακινούνται για να απορροφήσουν την ορμόνη. Τη διαδικασία μπορούμε να την χαρακτηρίσουμε "μοριακή χειραψία"», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Λόρενς. Η ινσουλίνη ελέγχει τα επίπεδα της γλυκόζης -ή σακχάρου- στο αίμα, ένας μηχανισμός ο οποίος καταρρέει στον οργανισμό των διαβητικών. Η κατανόηση της διαδικασίας δέσμευσης της ινσουλίνης μπορεί να οδηγήσει στην εξεύρεση νέων τρόπων για τη χορήγηση ινσουλίνης, πέραν την ένεσης ή στην ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών και με μεγαλύτερη διάρκεια προϊόντων ινσουλίνης, εξήγησε ο ίδιος. «Αυτή η δομή θα αποτελεί σημείο αναφοράς για όλους τους τρόπους χορήγησης ινσουλίνης στο μέλλον. Οι παρακευαστές φαρμάκων θα χρησιμοποιήσουν αυτή την πληροφορία...για την επόμενη γενιά συσκευών χορήγησης ινσουλίνης κλπ», τόνισε. Σήμερα ο αριθμός των διαβητικών παγκοσμίως ανέρχεται σε 371 εκατομμύρια από 366 εκατομμύρια που ήταν πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη. ΠΗΓΗ:newpost.gr

ΑΝΟΙΓΕΙ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΝΕΑ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ


Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Ερβάιν εντόπισαν μια «τσέπη» στην επιφάνεια της πρωτεΐνης p53 η οποία μπορεί να αποτελέσει στόχο νέων φαρμάκων ενάντια στον καρκίνο. Το εύρημα αυτό ανοίγει τον δρόμο για καινούργιες θεραπευτικές προσεγγίσεις με δεδομένο ότι μεταλλαγμένες μορφές της p53 εμπλέκονται σχεδόν στο 40% των περιπτώσεων καρκίνου. 
Ο «φύλακας του γονιδιώματος»
Σε μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Communications» οι ερευνητές περιγράφουν πώς χρησιμοποίησαν μια υπολογιστική μέθοδο προκειμένου να «συλλάβουν» τα διαφορετικά σχήματα της p53. Στη φυσιολογική μορφή της η πρωτεΐνη βοηθά στην αποκατάσταση του DNA των κυττάρων όταν αυτό έχει υποστεί βλάβη ή «σπρώχνει» τα κύτταρα στον θάνατο εάν οι βλάβες είναι ανεπανόρθωτες. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι η p53 αποκαλείται «φύλακας του γονιδιώματος». Στη μεταλλαγμένη εκδοχή της ωστόσο η πρωτεΐνη δεν λειτουργεί σωστά με αποτέλεσμα τα καρκινικά κύτταρα, τα οποία κανονικά θα στόχευε, να «ξεγλιστρούν» από τους μηχανισμούς ελέγχου του οργανισμού και να πολλαπλασιάζονται. Για τον λόγο αυτό η p53 αποτελεί στόχο- «κλειδί» σε ό,τι αφορά την έρευνα για νέες αντικαρκινικές θεραπείες.
Η πρωτεΐνη – «κύμα»
Μέσα στα κύτταρα οι πρωτεΐνες p53 ακολουθούν μια μόνιμη… κυματιστή κίνηση, που θυμίζει αυτή που κάνουν τα φύκη όταν κυματίζουν στον πυθμένα του ωκεανού. Ετσι λόγω της αέναης κίνησής τους καθίσταται δύσκολο το να εντοπιστούν από τους ειδικούς τα σημεία-«κλειδιά» των πρωτεϊνών στα οποία θα μπορούσαν να προσδέσουν τις θεραπείες για τον καρκίνο. Τώρα οι ερευνητές από την Καλιφόρνια χρησιμοποίησαν τη μέθοδο της μοριακής δυναμικής προκειμένου να προσομοιώσουν τις φυσικές κινήσεις των πρωτεϊνών. Μέσω της προσομοίωσης ανακάλυψαν μια «κρυμμένη τσέπη»-στόχο πρόσδεσης η οποία είναι ανοιχτή μόνο στο 5% των περιπτώσεων. Στη συνέχεια οι ειδικοί σάρωσαν μια ηλεκτρονική βιβλιοθήκη που περιελάμβανε 2.298 μικρά μόρια και επέλεξαν από αυτά τα 45 που ήταν πιο υποσχόμενα σε ό,τι αφορούσε την πρόσδεσή τους στην πρωτεΐνη. Από τα 45 μόρια κατέληξαν σε ένα το οποίο ονομάζεται στικτικό οξύ – το μόριο αυτό χωρά τέλεια μέσα στην «τσέπη» της p53 και χαρίζει ογκοκατασταλτικές ιδιότητες στη μεταλλαγμένη μορφή της. 
Προς νέα φάρμακα
Παρότι, όπως εξήγησε ένας εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, ο καθηγητής Βιολογικής Χημείας Πίτερ Κάιζερ, το στικτικό οξύ δεν μπορεί να λάβει τη μορφή ενός φαρμάκου για τον άνθρωπο, η νέα μελέτη δείχνει πως ο εντοπισμός μικρών μορίων με παρόμοια χαρακτηριστικά μπορεί να οδηγήσει σε θεραπείες που θα στοχεύουν τη μεταλλαγμένη p53. «Η ανακάλυψη και φαρμακευτική ανάπτυξη ενός τέτοιου μορίου μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στις θεραπείες για τον καρκίνο» σημείωσε ο καθηγητής Κάιζερ και προσέθεσε:«Αντί να επικεντρώνονται κάθε φορά σε μια μόνο μορφή της νόσου, οι ογκολόγοι θα μπορούν να αντιμετωπίζουν ένα ευρύ φάσμα καρκίνων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του πνεύμονα και του μαστού, στους οποίους εμφανίζεται η μεταλλαγμένη εκδοχή της p53».
Για πολλές και διαφορετικές μορφές καρκίνου 
Ο καθηγητής ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια κατηγορία πειραματικών φαρμάκων (Nutlins) που σταματούν την αποδόμηση της p53. Ωστόσο τα φάρμακα αυτής της κατηγορίας δεν στοχεύουν τις μεταλλάξεις της πρωτεΐνης όπως θα συνέβαινε με ένα φάρμακο το οποίο θα προσδενόταν στη νεοανακαλυφθείσα «τσέπη» της. Σημειώνεται ότι η νέα ανακάλυψη είναι το αποτέλεσμα πολλών ετών δουλειάς της ομάδας η οποία αποτελείται από επιστήμονες πολλών και διαφορετικών πεδίων – βιολόγοι, χημικοί, ειδικοί στους υπολογιστές. Όπως ανέφερε ο Ρίτσαρντ Λάθροπ, καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών που ήταν επίσης εκ των επικεφαλής της νέας μελέτης«πρόκειται για μια μεγάλη, πολύπλοκη προσπάθεια από ερευνητές διαφορετικών πεδίων. Απαιτείται η ικανότητα, η εμπειρία και η τεχνογνωσία πολλών ειδικών για να επιτευχθεί πρόοδος. Ελπίζουμε ότι η έρευνά μας θα οδηγήσει τελικώς σε φάρμακα που θα στοχεύουν πολλές διαφορετικές μορφές καρκίνου».
ΠΗΓΗ : Bήμα Science

ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΜΕ ΤΕΣΤ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ


Ένα απλό τεστ ζωγραφικής μπορεί να αποκαλύψει τον κίνδυνο που διατρέχουν οι μεγάλης ηλικίας άντρες να πεθάνουν έπειτα από το πρώτο εγκεφαλικό, αναφέρει η επιθεώρηση «BMJOpen». Το τεστ πρέπει να γίνει εν όσω είναι υγιείς και συνίσταται στην χάραξη γραμμών με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα ανάμεσα σε αριθμούς με αύξουσα σειρά. Από τους 1.000 άντρες ηλικίας 67 έως 75 ετών που συμμετείχαν στη σχετική μελέτη, όσοι ένωσαν τους αριθμούς με τον βραδύτερο ρυθμό, είχαν σχεδόν τριπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν έπειτα από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, σε σύγκριση με όσους είχαν σχεδιάσει με την μέγιστη ταχύτητα. Στη διάρκεια των 14 ετών που παρακολουθούσαν οι ερευνητές τους εθελοντές τους, οι 155 έπαθανεγκεφαλικό, με τους 22 να πεθαίνουν μέσα σε ένα μήνα έπειτα από αυτό και περισσότερους από τους μισούς να πεθαίνουν μέσα στα επόμενα 2,5 χρόνια. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι επιδόσεις στο τεστ υποδηλώνουν κρυφές βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου, οι οποίες ακόμα δεν έχουν προκαλέσει εμφανή συμπτώματα. Αν και η μελέτη θεωρείται σχετικά μικρή και τα ευρήματά της πρέπει να επιβεβαιωθούν από μεγαλύτερες, οι ερευνητές εκτιμούν ότι μπορεί να έχει αξία στην καθημερινή κλινική πρακτική. «Επειδή το τεστ είναι απλό, φθηνό και εύκολα προσβάσιμο για κλινική χρήση, μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο – σε συνδυασμό με τις παραδοσιακές μεθόδους εκτίμησης του εγκεφαλικού κινδύνου, όπως η παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης – για τον εντοπισμό όσων κινδυνεύουν να υποστούν σοβαρό εγκεφαλικό», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Μπερνίς Γουϊμπερκ, από το Πανεπιστήμιο Uppsala στη Σουηδία. «Έτσι, θα τους δοθεί η δυνατότητα να λάβουν άμεσα μέτρα αυτοπροστασίας, όπως η διακοπή του καπνίσματος».  
ΠΗΓΗ : Healthpress.gr

Δευτέρα 20 Μαΐου 2013

ΕΛΠΙΔΑ ΓΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ALZHEIMER


Ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο του Παιδιατρικού Νοσοκομείου του Σινσινάτι κατάφεραν να υπερπηδήσουν έναν μεγάλο σκόπελο σε ό,τι αφορά τη θεραπεία των νόσων του εγκεφάλου αναπτύσσοντας μια πειραματική μοριακή θεραπεία η οποία μπορεί να διαπεράσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό – μια πολύτιμη φυσική άμυνα του οργανισμού ενάντια σε βλαβερά χημικά που κυκλοφορούν στο σώμα η οποία όμως την ίδια στιγμή αποτρέπει και κάποια χρήσιμα φάρμακα από το να εισέλθουν στον εγκέφαλο. Μάλιστα η νέα θεραπεία προσέφερε αναστροφή μιας νευρολογικής νόσου λυσοσωμικής αποθήκευσης σε ποντίκια.
Και για Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον 
Όπως αναφέρεται σε σχετική οn-line δημοσίευση στην επιθεώρηση «PNAS» «η νέα μελέτη δείχνει πως μια μη παρεμβατική διαδικασία η οποία στοχεύει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό μπορεί να παράσχει μεγάλα θεραπευτικά μόρια για τη θεραπεία νευρολογικών διαταραχών που αφορούν τη λυσοσωμική αποθήκευση». Σύμφωνα μάλιστα με τον επικεφαλής της μελέτης, ερευνητή στο Ινστιτούτο για τον Καρκίνο και τις Νόσους του Αίματος στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο του Σινσινάτι δρα Ντάο Παν «τα νέα ευρήματα θα επιτρέψουν την ανάπτυξη φαρμάκων τα οποία θα μπορούν να δοκιμαστούν και για άλλες νόσους του εγκεφάλου όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσον». Οι επιστήμονες «συναρμολόγησαν» τα μεγάλα θεραπευτικά μόρια ενώνοντας τμήμα μιας λιποπρωτεΐνης που ονομάζεται απολιποπρωτεΐνη Ε (apoE) με ένα θεραπευτικό λυσοσωμικό ένζυμο που ονομάζεται a-L-idurondase (IDUA). Προέκυψαν δύο θεραπευτικοί παράγοντες που ονομάστηκαν IDUAe1 και IDUAe2. Χρησιμοποίησαν αρχικώς τα μόρια αυτά σε καλλιέργειες ανθρώπινων κυττάρων της ασθένειας μυκοπολυσακχαρίδωση τύπου 1 (ΜPS 1). Στη συνέχεια δοκίμασαν τους θεραπευτικούς παράγοντες και σε μοντέλα ποντικών με MPS 1. H MPS 1 είναι μια από τις πιο κοινές νόσους λυσοσωμικής αποθήκευσης οι οποίες επηρεάζουν το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα – σε βαριά μορφή μπορεί να μετατραπεί σε σύνδρομο Hurler, μια σπάνια κληρονομική νόσο που σχετίζεται με υδροκεφαλία, γνωστικά και μαθησιακά ελλείμματα. Εάν δεν υπάρξει αντιμετώπιση, πολλοί ασθενείς πεθαίνουν ως την ηλικία των 10 ετών. 
Τα «απορριμματοφόρα» των κυττάρων
Τα λυσοσώματα αποτελούν τμήμα του εσωτερικού μηχανισμού του κυττάρου – χρησιμεύουν ως «απορριμματοφόρα» βοηθώντας τα κύτταρα να απαλλάσσονται από οτιδήποτε περιττό και να διατηρούν έτσι τη φυσιολογική λειτουργία τους. Στις νόσους που σχετίζονται με τη λυσοσωμική αποθήκευση όπως η ΜPS 1, τα ένζυμα που είναι απαραίτητα για να διαλύουν τα «απορρίμματα» των κυττάρων εμφανίζουν έλλειψη, με αποτέλεσμα τα «σκουπίδια» να συσσωρεύονται στα κύτταρα έως ότου εκείνα σταματήσουν να λειτουργούν φυσιολογικά. Στην MPS1 τα κύτταρα παρουσιάζουν έλλειψη του ενζύμου IDUA επιτρέποντας τη μη φυσιολογική συσσώρευση μιας ομάδας μεγάλων μορίων που ονομάζονται γλυκοσαμινογλυκάνες στον εγκέφαλο και σε άλλα όργανα. Οι ερευνητές από το Σινσινάτι ακολούθησαν τη νέα θεραπευτική διαδικασία προκειμένου να μεταφέρουν το ένζυμο IDUA στα κύτταρα του εγκεφάλου. Για να μεταφερθεί όμως το ένζυμο στον εγκέφαλο έπρεπε προηγουμένως η θεραπεία να καταφέρει να διαπεράσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό.
Πώς «τρυπώνει» στον εγκέφαλο  η τροποποιημένη πρωτεΐνη 
Οι επιστήμονες πειραματίστηκαν με κάποια από τα «συστατικά» της λιποπρωτεΐνης apoE η οποία προσδένεται σε υποδοχείς των ενδοθηλιακών κυττάρων που σχηματίζουν την εσωτερική επιφάνεια των τριχοειδών αγγείων στον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Ανακάλυψαν ότι προσδένοντας κάποια τμήματα της apoE στο ένζυμο IDUA, η τροποποιημένη πρωτεΐνη ήταν σε θέση να «αγκιστρωθεί» στα ενδοθηλιακά κύτταρα και να περάσει μέσα από αυτά φθάνοντας τελικώς στους ιστούς του εγκεφάλου. Σε ό,τι αφορούσε τα πειράματα σε ποντίκια οι επιστήμονες ενέχυσαν την πειραματική θεραπεία IDUAe1 στις φλέβες της ουράς των πειραματοζώων. Τα τεστ έδειξαν πως σε αντίθεση με τις υπάρχουσες ενζυμικές θεραπείες που δεν είναι τροποποιημένες, το νέο τροποποιημένο ένζυμο ήταν σε θέση να διαπεράσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να εισέλθει στους νευρώνες του εγκεφάλου και στα αστροκύτταρα με δοσοεξαρτώμενο τρόπο. 
Επαναφορά της φυσιολογικής λειτουργίας των κυττάρων 
Μάλιστα μετά τη θεραπεία τα κύτταρα του εγκεφάλου των ποντικών εμφάνιζαν φυσιολογικά επίπεδα γλυκοσαμινογλυκανών καθώς και του λυσοσωμικού ενζύμου β-εξοζαμινιδάση. Με συνεχιζόμενη θεραπεία τα φυσιολογικά αυτά επίπεδα παρέμειναν επί μια περίοδο πέντε μηνών παρακολούθησης. Η ερευνητική ομάδα συνεχίζει τις προκλινικές δοκιμές της προκειμένου να επιβεβαιωθεί η χρησιμότητα της πειραματικής θεραπείας, τονίζοντας πάντως ότι ακόμη και αν τα αποτελέσματα στα ποντίκια είναι θετικά, ο δρόμος ως την εφαρμογή της θεραπείας σε ανθρώπους είναι μακρός. Παράλληλα μελετά το ενδεχόμενο χρήσης τέτοιου είδους μεγάλων θεραπευτικών μορίων που διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό για την αντιμετώπιση και άλλων ασθενειών του εγκεφάλου.
 ΠΗΓΗ : Βήμα Science





ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΕΠΙΘΕΜΑ ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΕΙ ΤΗΝ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗ ΚΩΦΩΣΗ


Ένα μικροσκοπικό γενετικό επίθεμα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να προλάβει μια μορφή κληρονομικής κώφωσης, όπως προκύπτει από πειραματική μελέτη τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο Nature Medicine. Οι πάσχοντες από σύνδρομο Usher έχουν ελαττωματικά τμήματα στο γενετικό τους κώδικα που τους προκαλούν προβλήματα στην ακοή, την όραση και την ισορροπία. Στη συγκεκριμένη λοιπόν μορφή του συνδρόμου Usher, στο στάδιο της οικοδόμησης της πρωτεΐνης χαρμονίνης η οποία είναι αναγκαία για τον σχηματισμό των τριχιδίων του αυτιού που ανιχνεύουν τον ήχο, η διαδικασία δεν ολοκληρώνεται επιτυχώς. Το αποτέλεσμα είναι η απώλεια της ακοής εκ γενετής, ενώ υπάρχει και παρόμοια επίδραση στα μάτια, προκαλώντας βαθμιαία απώλεια της όρασης. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Ιατρικής και Επιστήμης «Rosalind Franklin» στο Σικάγο σχεδίασαν μια μικρή δέσμη γενετικού υλικού που προσκολλάται στη μετάλλαξη και βοηθά τον οργανισμό να οικοδομήσει τη χαρμονίνη. Όταν οι ερευνητές εμφύτευσαν στα πειραματόζωα με σύνδρομο Usher το γενετικό επίθεμα, παρατήρησαν ότι τα ποντίκια αναπτύχθηκαν έχοντας κανονική ακοή και χωρίς κανέναν πρόβλημα ισορροπίας. Η Δρ Μισέλ Χέιστινγκς, επίκουρος καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο «Rosalind Franklin» εξηγεί ότι «το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό, αφού μπορέσαμε να θεραπεύσουμε την κώφωση λίγο μετά την γέννηση των πειραματόζωων». Αξίζει να σημειωθεί ότι η εμφύτευση του επιθέματος έγινε αρκετά νωρίς, δηλαδή τις πρώτες 10 με 13 ημέρες από τη γέννα. Προς το παρόν οι ερευνητές δεν γνωρίζουν αν το επίθεμα πρέπει να είναι στη σωστή θέση κατά την διάρκεια των πρώτων ημερών της ζωής του πειραματόζωου ώστε να είναι αποτελεσματικό ή αν προσπαθεί να μετακινηθεί προς το έσω ους από ένα χρονικό σημείο και έπειτα. Αν δεν δοθούν απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, θα είναι δύσκολος ο σχεδιασμός μιας παρόμοιας θεραπείας για τους ανθρώπους. Το ανθρώπινο έμβρυο περνά περισσότερο χρόνο στη μήτρα από τα τρωκτικά, άρα οποιαδήποτε θεραπεία θα πρέπει να γίνει πριν τον τοκετό. 
ΠΗΓΗ: health.in.gr